41. ทุติยทุกขสูตร

ว่าด้วยอาตนะภายในที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์เป็นอนัตตา

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จักษุที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์ สิ่งใดเป็นทุกข์
สิ่งนั้นเป็นอนัตตา สิ่งใดเป็นอนัตตา สิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น
นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้พึงเห็นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริง
อย่างนี้ หูที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์ จมูกที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์ ลิ้นที่ เป็น
อนาคตเป็นทุกข์ กายที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์ ใจที่เป็นอนาคตเป็นทุกข์
ฯลฯ กิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ทุติยทุกขสูตรที่ 41

42. ตติยทุกขสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายในที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์เป็นอนัตตา

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จักษุที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์ สิ่งใดเป็นทุกข์
สิ่งนั้นเป็นอนัตตา สิ่งใดเป็นอนัตตา สิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่น
ไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้พึงเห็นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้
หูที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์ จมูกที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์ ลิ้นที่เป็นปัจจุบัน
เป็นทุกข์ กายที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์ ใจที่เป็นปัจจุบันเป็นทุกข์ ฯลฯ
กิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ตติยทุกขสูตรที่ 42

43. ปฐมอนัตตสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายในที่เป็นอดีตเป็นอนัตตา

[275] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จักษุที่เป็นอดีตเป็นอนัตตา สิ่งใด
เป็นอนัตตาสิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้
พึงเห็นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ หูที่เป็นอดีตเป็น
อนัตตา จมูกที่เป็นอดีตเป็นอนัตตา ลิ้นที่เป็นอดีตเป็นอนัตตา กายที่เป็น
อดีตเป็นอนัตตา ใจที่เป็นอดีตเป็นอนัตตา สิ่งใดเป็นอนัตตา สิ่งนั้น
ไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้พึงเห็นด้วยปัญญา
อันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับ
แล้ว เห็นอยู่อย่างนี้ ฯลฯ กิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ปฐมอนัตตสูตรที่ 43

44. ทุติยอนัตตสูตร

ว่าด้วยอายตนะภายในที่เป็นอนาคตเป็นอนัตตา

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จักษุที่เป็นอนาคตเป็นอนัตตา สิ่งใดเป็น
อนัตตาสิ่งนั้นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ข้อนี้พึง
เห็นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ หูที่เป็นอนาคตเป็นอนัตตา
จมูก เป็นอนาคตเป็นอนัตตา ลิ้นที่เป็นอนาคตเป็นอนัตตา กายที่เป็น
อนาคตเป็นอนัตตา ใจที่เป็นอนาคตเป็นอนัตตา ฯลฯ กิจอื่นเพื่อความ
เป็นอย่างนี้มิได้มี.
จบ ทุติยอนัตตสูตรที่ 44